Dahil Taon ng mga Aso

Dugal
Michael Francis C. Andrada

Sa mga kuwento mo lang nabubuo
Ang hitsura ni Dugal: matanda, maliit
At mabaho kapag hindi napaliguan.
Hindi siya katulad ng aso sa Dog of Flanders
Na paborito kong panoorin noong bata pa ako;
At hindi na rin ako katulad ni Nelo.
At ngayong ilang taon na lang
Ang aking hinihintay bago tumuntong
Ng tatlumpu, mas nasasabik akong makilala
Si Dugal.

Ang sabi mo minsan ay laging kumakawag
Ang kaniyang buntot tuwing nakikita ka.
Kilala talaga niya ang kaniyang amo,
Ang habol ko naman, hinahabol ang iyong
Pansin, at naglalambing na tila isang matagal
Nang kasintahan. Maraming kuwento
Ang hinding-hindi masasaid tungkol kay Dugal –
Sa ikli ng mga binti niya,
Paano kaya siya umaakyat sa upuan,
O gaano kaya kataas ang kaniyang pagdamba?
Dagdag mo pa’y matatakutin siya
Sa kahit na anumang ingay o kaluskos o sigaw.
Saang sulok kaya siya nagsumiksik
Ngayong bagong taon –
Ngayong taon ng mga aso?

Katulad din ba siya ng aming dating aso,
Nang minsang mayroong sugatang
Maya na humapon sa aming tarangkahan,
Ay nagulat ang bantay at sinakmal
Ang kumakandirit na ibon?

Takot din ba siya sa tubig,
Sa pangamba na ang paliligo
Ay kasinrahas ng pagpapaulan
Ng bala ng mga sundalo?

Takot din ba siya sa malalaking aso,
Yung mga tagpi-tagpi ang balat
Katulad ng uniporme
Ng mga sundalo?

O galit din ba siya sa umaalulong,
Katulad ng mga pangakong
Ipinamutawi ng pangulo sa Baguio?
Ilalabas ba niya ang kaniyang mga ngipin,
Maglalaway na parang pinagtaksilan,
At sasagpang para makipaglaban?